Ontwerp voor luchtdicht bouwen

Luchtdichtheid is wettelijk verplicht in Duitsland. De Duitse Energiebesparingsverordening (EnEV) evenals de Duitse normen voor thermische isolatie (DIN 4108-2 en DIN 4108-3) stellen een duurzame luchtdichte gebouwschil verplicht. De reden is simpel: om ervoor te zorgen dat thermisch geïsoleerde gebouwen zuinig en behaaglijk zijn en vocht geen kans krijgt, moeten ze luchtdicht worden gebouwd. Dit kan met het totaalsysteem van pro clima dat oplossingen omvat voor het afdichten van oppervlakken, aansluitingen en detailconstructies. Uitvoerders en architecten profiteren bovendien van diverse services, zoals onze Technische Hotline, het testen van bouwconstructies, bouwkundige keuringen en scholing op locatie.

pro clima systemen voor luchtdicht bouwen


Luftdichtheitskonzept

Luchtdicht bouwen begint met een goed ontwerp

De bouw van een luchtdicht gebouw moet zorgvuldig worden gepland. Het vereist enig denkwerk vooraf om een luchtdichte gebouwschil van hoge kwaliteit rendabel en zonder al te veel problemen op de bouwplaats te realiseren. DIN 4108-7 schrijft bijvoorbeeld voor dat de werkzaamheden van de verschillende vakspecialisten van tevoren op elkaar moeten worden afgestemd en tijdens de bouw moeten worden gecoördineerd. Daarvoor hebt u een ontwerp voor luchtdicht bouwen nodig.

Hoe gedetailleerd moet een ontwerp voor luchtdicht bouwen zijn?

Volgens de definitie van de Duitse vakvereniging voor luchtdicht bouwen (FLiB) omvat het ontwerp voor luchtdicht bouwen alle maatregelen die betrekking hebben op de planning, de uitvoering en de controle van de luchtdichte gebouwschil. Daartoe behoren:

  • Ruw ontwerp
  • Gedetailleerde planning
  • Offerteaanvraag/aanbesteding
  • Multidisciplinair coördinatiegesprek
  • Realisatie van de luchtdichte gebouwschil
  • Kwaliteitscontrole

Wat staat er precies in het ruw ontwerp en hoe wordt het gemaakt?

In de praktijk wordt vaak gedacht dat het ruw ontwerp volstaat als definitief ontwerp voor luchtdicht bouwen. Voor het vakkundig en duurzaam realiseren van een luchtdichte gebouwschil is het echter noodzakelijk om alle bovengenoemde stappen te doorlopen – dat geldt in het bijzonder voor luchtdichte detailaansluitingen. Financieringsprogramma’s voor het energiezuinig maken van gebouwen of voor energiezuinige nieuwbouw, in Duitsland bijv. van de staatsbank Kreditanstalt für Wiederaufbau (KfW), vragen meestal ook om een ontwerp voor luchtdicht bouwen als technische verantwoording. Hiervoor is het ruw ontwerp doorgaans toereikend. Raadpleeg de programmagegevens voor nadere informatie. Hieronder gaan we dieper in op het ruw ontwerp.

1. Algemene informatie samenvatten

In het ruw ontwerp worden de belangrijkste gegevens over het bouwproject samengevat. Denk hierbij bijv. aan de locatie, de bouwwijze, financieringsprogramma’s en -doelen, informatie over gebouwentechniek etc.

2. Grove opbouw bepalen

De eerste stap is het vastleggen van de grove opbouw van de luchtdichte gebouwschil, bijv. in de vorm van een doorsnedetekening of plattegrond van het gebouw. In het ideale geval omsluit de luchtdichte gebouwschil direct het straks verwarmde volume.

3. Luchtdichte laag in de standaardopbouw opnemen

In de volgende stap wordt de standaardopbouw van alle relevante bouwconstructies van de gebouwschil (dak, buitenmuren, kelderplafond etc.) vastgelegd. Hierbij wordt per bouwconstructie bepaald welke laag als luchtdichte laag gaat dienen. Bij een kelderplafond kan dat de plaat van gewapend beton zijn, bij gemetselde buitenmuren het binnenstucwerk. Alle informatie wordt vastgelegd in tabellen, gedetailleerde beschrijvingen of korte notities in doorsnedetekeningen en plattegronden.

4. Ononderbroken luchtdichte laag tekenen en details markeren

In doorsnedetekeningen en plattegronden van de verschillende bouwconstructies wordt nu met een gekleurde lijn aangegeven waar straks de luchtdichte laag komt. Detailaansluitingen nabij overgangen tussen bouwconstructies, doorvoeropeningen of aansluitingen worden met een gekleurde cirkel gemarkeerd. Om te controleren of de luchtdichte laag ook volledig rond het gebouw gaat, moet deze in elke tekening en plattegrond in één beweging kunnen worden nagetekend. Dus zonder de pen van het papier te halen.

5. Luchtdichte afwerking van detailaansluitingen schetsen

In de volgende stap worden de gemarkeerde detailaansluitingen ruw geschetst en van algemene aanwijzingen voorzien. Voor het ruw ontwerp is een simpele schematische weergave voldoende. Hiervoor kunnen bijv. vluchtig met de hand geschetste illustraties worden gebruikt of foto’s die op de bouwplaats zijn gemaakt. Het is de bedoeling dat zwakke plekken zichtbaar worden gemaakt, zodat deze goed luchtdicht worden afgewerkt. Denk bijvoorbeeld aan de volledige bepleistering van gemetselde muren achter installaties die voor de muur zijn geplaatst. De gedetailleerde planning van de uitvoering maakt geen onderdeel uit van het ruw ontwerp, maar valt onder de verantwoordelijkheid van de planner.

Gedetailleerd plannen

Het ruw ontwerp vervangt geen gedetailleerde planning. Hier dient expliciet op te worden gewezen bij het opstellen van het ruw ontwerp. Voor een soepele uitvoering van de werkzaamheden adviseren we om nu met de uitvoeringsplanning te beginnen. Regel van tevoren wie hiervoor verantwoordelijk is. Doorgaans is dit de planner of de architect. Als er geen planner is aangesteld (bijv. bij een gedeeltelijke renovatie) of als er geen toereikende uitvoeringsplanning is, zijn het vaak de uitvoerders die dit (al dan niet bewust) doen met alle aansprakelijkheidsgevolgen van dien. Sluit in zulke situaties een geschikte verzekering af of vraag om een uitgebreide planning waarin de te verrichten werkzaamheden duidelijk staan beschreven.

Luchtdichtheid in de praktijk

pro clima systemen voor luchtdicht bouwen

De systeemoplossingen van pro clima bestaan uit producten die perfect op elkaar zijn afgestemd en zijn speciaal ontwikkeld om gebouwen op een werkbare manier langdurig luchtdicht te maken. Elk systeem bestaat uit een dampremmende en luchtdichte folie, afdichtingslijm, tape, manchetten en detailoplossingen.

  • Totaalsysteem met perfect op elkaar afgestemde componenten
  • 10 jaar systeemgarantie
  • Speciale bescherming tegen bouwschade en schimmel door intelligent membraan
  • Systemen met Passivhaus-keurmerk
  • Onafhankelijk geteste en goedgekeurde tapes met 100 jaar kleefkracht
  • Gezonder bouwen door uitstekende resultaten bij de test op schadelijke stoffen

Systemen voor duurzaam luchtdicht bouwen